Buiten leren

Ben je als leerkracht, jeugdwerker of kampbegeleider op zoek naar activiteiten over natuur in de stad? Neem dan hieronder een kijkje bij onze uitgewerkte lessen voor het Rambergpark, het Van Dalepark of het Dijlepark.

Dijlewolvenpad
Klik op de kaart voor een vergroting

Rambergpark
Meer weten .....

VOGELS HEBBEN VEREN

Een vogel heeft veren. Niet slechts één soort, maar meerdere soorten voor verschillende functies; warmte, vliegvermogen, sturen en pronken.
Vogels zijn er in vele soorten, maten, vormen en kleuren. Ze leggen eieren waaruit hun kuikens geboren worden; zoals deze meerkoeten- en futenkuikens. Een groot aantal vogels kan zwemmen, de meeste vogels kunnen ook vliegen.
Maar waar alle vogels aan te herkennen zijn, is het feit dat hun lichaam bijna helemaal bedekt is met veren. Zo’n verenpakket bestaat niet uit één soort veren, maar uit verschillende soorten. De verschillende soorten veren hebben allemaal weer een andere functie.
Veren zijn voor vogels van groot belang. Zo hebben vogels donsveertjes om warm te blijven. Daar overheen liggen dekveren, die de donsveertjes afdekken en beschermen. En vogels hebben slagpennen. Deze slagpennen hebben ze nodig om te kunnen vliegen en te sturen. Sommige vogels gebruiken ook nog sierveren om mee te kunnen pronken, zoals deze prachtige ogen in de staart van een pauw.

Van Dalepark

Slechtvalk

Uitgewerkte lessen (Pdf)
Meer weten....

HOE LAWAAI ONZE GEZONDHEID EN LEVENSKWALITEIT NEGATIEF BEÏNVLOEDT

We worden blootgesteld aan te veel lawaai. Dat heeft negatieve gevolgen voor onze fysieke en mentale gezondheid. Stiltegebieden en luwte-oases zijn slechts een deel van de oplossing.

In een 24-uureconomie is het nooit echt stil. Voor veel mensen waren de strenge corona-lockdowns een eyeopener. Over steden en dorpen daalde een rust neer die ons leek terug te voeren tot vroeger tijden. Maar vergis je niet, de pauzeknop werd slechts tijdelijk ingedrukt. Sinds september is het op de weg al even druk als voor de pandemie, met een stevige inbreng van het doorgaand vrachtverkeer. En als er in het woon-werkverkeer al een shift aan de gang is naar deelauto’s en de fiets, dan blijft die vooralsnog bescheiden. Het aantal ingeschreven personenwagens in België bereikte dit jaar weer een recordhoogte, na de terugval in 2020.
Naast het verkeer – zowel op de weg als op het spoor en in de lucht – zijn windturbines en vrijetijdsactiviteiten de voornaamste bronnen van geluidshinder in dichtbevolkte gebieden. De Wereldgezondheidsorganisatie berekende ooit dat ongeveer 40 procent van de Europeanen blootgesteld wordt aan te veel verkeerslawaai (meer dan 55 decibel). In datzelfde rapport bleek dat respectievelijk 20 en 30 procent van de Europese bevolking overdag (meer dan 65 dB) en ’s nachts (meer dan 55 dB) te hoge waarden ondergaan. Ter vergelijking: een gesprek tussen¬ twee mensen in een kamer is goed voor 50 dB.

De gevolgen voor de volksgezondheid zijn negatief. Bevolkingsonderzoek is moeilijk, want er spelen altijd meerdere oorzaken een rol. Toch wordt geluidsoverlast meer en meer gelinkt aan hart- en vaatziektes en dus aan vroegtijdige overlijdens. Lawaai maakt stressgevoelens los. Daar is een evolutionaire verklaring voor. Voor onze voorouders vormde lawaai een betekenisvol sein. Het was een teken van mogelijk gevaar. De vecht- of vluchtreactie die lawaai teweegbrengt gaat gepaard met hormonale reacties die op termijn nefast zijn voor het vaatstelsel. Helaas kunnen we ons gehoor niet uitschakelen.

Voor een dossier over lawaaihinder trok Eos-redacteur Ilse Boeren van de Belgische hoofdstad, een van de luidste plekken van het land, naar een stiltegebied langs de Schelde 30 kilometer noordelijker gelegen. Het dichtbevolkte Brussel is doorvlochten met wegen en trein- en tramsporen. Boven de hoofdstad liggen ook de meeste afvliegroutes van Brussels Airport. Leefmilieu Brussel meet op 22 plaatsen het verkeerslawaai, en beschikt dus over vrij accurate blootstellingskaarten. Het is aan het beleid om daarmee aan de slag te gaan.

Volledig stil is het in het stiltegebied in Bornem evenmin, met overbelaste wegen in de buurt en drukke scheepvaart op de Schelde. Maar de geluiden van de natuur overheersen er wel degelijk. Dit is een van de tien Vlaamse stiltegebieden, en het enige dat pal in de zogenaamde Vlaamse ruit (Gent-Antwerpen-Leuven-Brussel) ligt. De andere zijn verspreid over dunner bevolkte gebieden van Limburg of Oost- en West-Vlaanderen. Daar zijn de normen makkelijker te halen. De Vlaamse overheid wil de komende jaren inzetten op luwte-oases in stedelijke omgevingen. Net als stiltegebieden dragen ze vooral bij aan de bewustmaking. Hopelijk blijft het daar niet bij.

Bron: EOS Wetenschap, editie dec. 2021, Overal Lawaai, Hoorbare en onhoorbare overlast.

Dijlepark

Kikker

Uitgewerkte lessen (Pdf)
Meer weten....

WAT IS LICHTVERVUILING?

Kunstlicht brengt de natuur in de war.

Bekijk hier het filmpje