Mei: Gele lis (Iris pseudocarus), Fleur de lys. Naamsverwarring alom troef!
De ‘Franse lelie’ wordt in de heraldiek op tal van wapenschilden gebruikt, maar is eigenlijk een gestileerde gele lis of iris.
Verhaal:
De Merovingische koning Clovis trok in het jaar 507 ten strijde in Zuid-Frankrijk. Maar een brede rivier (Loire?) versperde zijn leger de weg. Nergens was er een doorwaadbare plaats te vinden. Gelukkig sprong een opgeschrikt hert tevoorschijn, plonsde de rivier in en klom aan de overkant weer op de oever. Op die plek zag Clovis een zee van grote, gele bloemen. Hij plukte een van de bloemen, stak die op zijn helm als geluksbrenger voor zijn toekomstige veldslagen. Dit is het verhaal waarmee de Gele lis voor velen een bekend symbool is geworden.
Waar: Dijleparkje en Dijleoevers.
De Gele lis is de enige wilde inheemse plant van de Lissenfamilie (eenzaadlobbigen). Het is een echte oeverplant en is te vinden in zoet stilstaand of langzaam stromend water. Hij heeft ook nog eens extra voordeel dat hij het (afval)water zuivert: hij haalt nitraten en metalen uit het water.
In het voorjaar zie je de blauw-groenachtige bladeren als messen uit de grond komen. Ze zijn gemakkelijk te verwarren met lisdodde en egelskop. Gele lis bloeit in mei met prachtige gele bloemen. Het opvallendst aan de bloemen zijn de gele bloemdekbladen, 3 rechtopstaande – en 3 afhangende. De voortplanting gebeurt op twee manieren: d.m.v. wortelstokken of door bestuiving. De bestuiving gebeurt door bijen, hommels en zweefvliegen. Na de bevruchting verwelken de bloemen.
Gele lis zaait ook gemakkelijk uit. In de zaaddozen zitten, netjes in stapeltjes, als kleine damstenen, de zaadjes opgeslagen. Later in de zomer, als de zaaddoos rijp is, barst hij open en dobberen de zaadschijfjes over het water, op zoek naar een mooie kiemplek.
Knutselen: Met deze zaaddozen kan je ook varkentjes in elkaar knutselen. Voor de poten heb je alleen houten tandenstokers nodig. Eventueel kan je ze met stiften nog extra versieren. En als je toch aan het knutselen bent, maak ook eens een zaaddoos open. Een leuke manier om kinderen met de natuur in aanraking te brengen.
Als je onze stadswandelingen op www.vhm.be volgt, kom je deze wonderlijke natuur in de stad tegen. Een wandeling met stadsnatuurgids kan een leuk cadeautje zijn.